علل اختلاف قیمت در آلومینیوم چیست؟
آلومینیوم یکی از پرکاربردترین فلزات موجود در دنیاست. علت این امر را میتوان در عواملی همچون چگالی پایین، استحکام بالا، قیمت مناسب و شکل پذیری بسیار بالا دانست.
فلز آلومینیوم با سه حالت کلی ریخته گری (Die Cast) ، اکستروژن (Extrusion) و نورد (Rolling) به اشکال مورد استفاده ما در می آید. مورد بحث ما اکستروژن میباشد.
اکستروژن پرکاربردترین مورد استفاده آلومینیوم است. در این عملیات، بیلت آلومینیوم (Aluminum Billet) که از قبل گرم شده است با فشار بسیار بالا، از داخل قالب اکستروژن عبور داده میشود. بر اثر این پروسه، بیلت آلومینیوم تغییر شکل داده و شکلی شبیه به قالب اکستروژن به خود میگیرد. در این مرحله بیلت آلومینیوم تبدیل به پروفیل آلومینیوم گردیده است. البته موارد فوق صرفا توضیحات پایه ای بوده و هر مرحله دارای نکات بسیار ریز و مهمی است که بحث در مورد این نکات موضوع بحث ما نیست.
عوامل موثر در قیمت تمام شده پروفیل آلومینیوم از قرار زیر است:
قیمت تمام شده مواد اولیه
ماده اولیه پروفیل آلومینیوم که همان بیلت آلومینیوم نام دارد، سهم اصلی در قیمت نهایی پروفیل را دارد. بیلتها در حالت کلی به دو دسته Primary (اولیه) و یا Secondary (دست دوم و یا ضایعاتی) تقسیم میشوند. بیلتهای Primary از شمش و یا خاک آلومینیوم (که بعدا به شمش تبدیل میشود) تولید میشوند. با توجه به خلوص بالای شمش، امکان آلیاژ بندی دقیق آن بسیار راحتتر و بسیار دقیقتر انجام میگردد. دقت بالای آلیاژبندی بیلت آلومینیوم تا آن حد مهم است که تنها 0.05% (پنج صدم درصد) اشتباه در آلیاژبندی، اثرات بسیار مخرب و گاها جبران ناپذیری در محصول نهایی دارد. مهمترین آلیاژ بیلت آلومینیوم آلیاژ 6063 میباشد که مهمترین عناصر تشکیل دهنده این آلیاژ Mg (منیزیم) و Si (سیلیس) میباشند. در حال حاضر مهمترین تولید کنندگان بیلت Primary، دوبال امارات، هیدرو نروژ، روسال روسیه و آلکوا کانادا هستند.
بیلتهای Secondary (دست دوم) بیلتهایی هستند که سازنده بیلت پس از خریداری ضایعات آلومینیوم، اقدام به ذوب مجدد آنها و تولید بیلت مینماید. بزرگترین عیب این بیلتها، عدم توانایی آلیاژبندی صحیح آنهاست که علت آن واضح است. ضایعات آلومینیوم بصورت خالص نمیباشد و یقینا در بین ضایعات، انواع ناخالصی همچون آهن، سرب و خاک موجود است که بعلت فشرده بودن این ضایعات، جدا کردن آنها غیر ممکن است. این ناخالصیها به وضوح اثر خود را روی بیلت و در نهایت پروفیل آلومینیوم نمایان خواهند کرد. سختی پایینتر، کیفیت سطح بسیار پایین و خواص فیزیکی کمتر (مثلا مقاومت کششی) از مشکلات مبرم این بیلتهاست. در حال حاضر بیشترین تولید کنندگان بیلتهای دست دوم در کشورهای هندوستان و ترکیه حضور دارند. مصرف ضایعات آلومینیوم این کشورها در حدیست که گاها اقدام به واردات ضایعات آلومینیوم میکنند.
موارد فوق، مقدماتی بود برای طریقه محاسبه قیمت تمام شده ماده اولیه. برای بیلتهای دست اول (Primary) در همه جای دنیا یک فرمول مشخص استفاده میگردد. فرمول به شرح ذیل میباشد:
قیمت تمام شده = قیمت شمش آلومینیوم + هزینه تبدیل شمش به بیلت + هزینه های گمرکی + هزینه های حمل و نقل
قیمت شمش آلومینیوم = قیمت بر اساس قیمت روز آلومینیوم در بازار بورس فلزات لندن (LME)
هزینه تبدیل شمش به بیلت = به اختصار به آن (Premium) گفته میشود. کیفیت بالاتر بیلت منجر به بالاتر رفتن پرمیموم میگردد
هزینه های گمرکی: شامل تعرفه های گمرکی واردات که در هر کشوری متفاوت است.
هزینه های حمل ونقل: شامل هزینه حمل بیلتهای آلومینیوم از کشور مبدا تا گمرک مقصد (Freight Charge) بعلاوه هزینه های حمل از گمرک تا کارخانه خریدار
در مورد بیلتهای دست ریز، اکثر هزینه ها تفاوت چندانی ندارند بجز هزینه Premium که اختلاف فاحشی با بیلتهای دست اول دارد. این اختلاف در حال حاضر حدود 50% بوده که منجر به قیمت تمام شده پایینتر میگردد.
هزینه قالب اکستروژن
قالبهای اکستروژن یکی از مهمترین عوامل موثر بر قیمت تمام شده پروفیل آلومینیوم میباشند. در حال حاضر قالبهای ساخته شده در کشورهای ایتالیا، آلمان و ایالات متحده آمریکا بالاترین کیفیت قالبها را دارند. پروسه ساخت در اکثر کارخانجات تولید قالب در این شرکتها توسط انواع رباتها و با دقت بالا انجام میگردد. فولاد مصرفی نیز بهترین فولاد دنیاست در نتیجه کیفیت قالب نهایی بسیار بالا و تلورانس ابعادی بسیار خوبی دارد. یقینا کیفیت بالا اثر خود را در قیمت نهایی قالب نمایان خواهد کرد. نکته دیگر عمر قالب است. عمر قالب در دنیا با افزایش وزن (Kg/m) پروفیل خروجی مشخص میگردد. پس از 6% (شش درصد) افزایش وزن، قالب بایستی مستهلک و جایگزین گردد.
در سمت دیگر، قالبهای اکستروژن کشورهایی مثل ترکیه قرار دارند. این قالبها در حدود 50% ارزانتر میباشند. علت این اختلاف قیمت، تولید بوسیله دستگاههای CNC و یا حتی NC ، استفاده از فولاد با کیفیت پایینتر و طراحی بسیار ضعیفتر را میتوان برشمرد.
هزینه های تولید
هزینه های تولید در خطوط مختلف اکستروژن متفاوت است. خطوط پیشرفته تر با توجه به تولید پروفیل به دقت بالاتر، دارای دستگاههایی به مراتب دقیقتر و حساستر هستند. هزینه های نگهداری و استهلاک بالاتر این دستگاهها تاثیر خود را در قیمت نهایی نمایان خواهد کرد. البته این تاثیر بسیار جزیی است که علت این امر ظرفیت بالاتر تولید بر ساعت و در نتیجه تقسیم این هزینه ها بر تولید کل خواهد بود.
هزینه های کنترل کیفیت
کنترل کیفی، یکی از مهمترین عوامل موثر در رضایت مشتریان نهایی میباشد. ابزارآلات کنترل کیفیت همچون سختی سنج، تستر خواص مکانیکی و ... همواره بایستی بروز و کالیبره باشند. دستگاههای ابزاردقیق و کنترل کیفی از دیرباز جزو دستگاههای هزینه بر بوده و هستند.
هزینه های ثانوی
این هزینه ها، هزینه هایی هستند که در محصولات خاص تاثیر میگذارند. برای مثال نوار پلی آمید در محصولات ترمال بریک و یا رنگ پودری در محصولات رنگی. نوار پلی آمید به نسبت نوارهای PVC دارای خواص فیزیکی و ماندگاری بسیار بالاتری دارد که در مقابل منجر به قیمت بالاتر میگردد. کیفیت و نوع رنگ پودری و هزینه های کنترل کیفی رنگ پودری نیز از عوامل موثر در قیمت نهایی میباشند.
هزینه های بسته بندی
در صورتی که تولید کننده بهترین محصول را با بالاترین کیفیت تولید کند ولی در حین حمل و نقل محصول آسیب ببیند در نهایت مشتری متضرر میگردد. هزینه های بسته بندی شامل، برچسب پروفیل، کاغذ بسته بندی و نایلون بسته بندی در قیمت نهایی موثر خواهند بود.
نتیجه گیری
در خرید پروفیل آلومینیوم مهمترین فاکتور قیمت نهایی نمیباشد. قیمت یکی از فاکتورهای انتخاب میباشد ولی توجه به نکات اشاره شده و انتخاب محصول بهتر بایستی در اولویتهای بالاتر قرار گیرد. عرضه محصول ارزان قیمت و کم کیفیت در ابتدا اقدام به جذب مشتری مینماید ولی بعد از گذر زمان و به مرور مشتریان تحلیل رفته و اقدام به خرید جنس مرغوبتر از فروشنده ای دیگر مینمایند.
دیدگاه خود را بنویسید